SZCZEGÓŁOWE ZASADY POSTĘPOWANIA
PIERWSZY ZBIÓR NAUK MĄDROŚCI
Biesiada Mądrości
Biesiada Głupoty
22 1 Lepszy szacunek niż wielkie bogactwo, lepsze uznanie niż srebro i złoto.
2 Spotykają się* bogacz i nędzarz - Pan obydwu jest Stwórcą.
3 Rozważny zło widzi i odwraca się, nierozważni tam idą - i szkodę ponoszą.
4 Owocem pokory jest bojaźń Pańska, bogactwo, szacunek i życie.
5 Ciernie, sidła na drodze złoczyńcy, kto życia strzeże, ten od nich jest z dala.
6 Wdrażaj chłopca w prawidła jego drogi, a nie zejdzie z niej i w starości.
7 Ubogimi kieruje bogaty, sługą wierzyciela jest dłużnik.
8 Kto sieje zło, zbiera nieszczęście, kij jego gniewu przepadnie.
9 Błogosławiony, czyj wzrok miłosierny, bo chlebem dzieli się z biednym*.
10 Przepędź szydercę, a kłótnia ustąpi, ucichnie zatarg i potwarz.
11 Kto* kocha czystych sercem, kto ma wdzięk na wargach - przyjacielem króla.
12 Oczy Pana strzegą rozsądku, a niweczą mowy wiarołomcy.
13 Leniwy mówi: «Lew jest na drodze: zginę na środku ulicy».
14 Usta żon cudzych są dołem głębokim: na kogo Pan się gniewa, ten tam wpadnie.
15 W sercu chłopięcym głupota się mieści, rózga karności wypędzi ją stamtąd.
16 Uciskać biedaka - to jego bogacić, bogacza wspierać - to wtrącać go w biedę*.
SZCZEGÓLNE POUCZENIA MĘDRCÓW*
Wstęp
17 Słowa Mędrców. Nadstaw ucha i słuchaj słów mędrców, nakłoń swe serce ku mojej nauce,
18 bo dobrze, gdy w sercu je chowasz, gdy stale je widać na twoich wargach.
19 Byś ufność swą w Panu pokładał, chcę wskazać ci dzisiaj twoją drogę.
20 Czy już nie pisałem tobie trzy* razy [słów pełnych] rad i wskazań,
21 by cię nauczyć prawości i prawdy, byś wiernie zdał sprawę temu, kto cię posłał?
22 Nie okradaj nędzarza, ponieważ jest nędzarzem, nie uciskaj w bramie biednego,
23 bo Pan rzecznikiem ich sprawy, wydrze On życie tym, co ich krzywdzą.
24 Nie wiąż się z człowiekiem gniewliwym, nie obcuj z człowiekiem porywczym,
25 byś do dróg jego nie przywykł i nie zgotował pułapki na swe życie.
26 Nie bądź z tych, co dają porękę, co ręczą za [cudze] długi.
27 Jeżeli nie masz czym zapłacić, po co mają łóżko zabrać spod ciebie?
28 Nie przesuwaj starej miedzy, ustalonej przez twoich przodków*.
29 Widzisz biegłego w swoim zawodzie? Będzie on stał przed obliczem królów*, a nie przed ludźmi prostymi.